Leo Niehorster                                                                        1882-1957

 

Een kunstcriticus schrijft: “Niehorster was een denker, een die zijn gedachten wist te formuleren als hij zich daartoe aanzette, en dat deed hij onder andere in de Provinciale- en Geldersche Courant…Hij schreef in die bladen wijsgerige artikelen en kunstbeschouwingen...”

Een schilderend kunstenaar die zijn gedachten formuleert? Heel ongewoon, of op zijn minst bijzonder.

Leo wordt als jongste van een tweeling geboren. De tweelingbroer gaat in de verzekeringen werken, zijn oudere zus trouwt met een circusartiest. En Leo wordt filosoferend kunstenaar. Hij krijgt les van Jan C.W. Cossaar, een bekend tekenaar, schilder en aquarellist, die bij hem belangstelling voor Anna Blavatsky wekt.

In 1907 koopt hij een huifkar, zonder paardje, omdat hij dat trekken zo zielig voor het dier vindt. Hij zwerft door heel Nederland met een vriend. Was dat onze Jacques van Mourik die ook ervaring had met een huifkar door Nederland trekken? En komt hij door hem ook in Plasmolen terecht? In 1911 bouwt hij een hut op de Sint Jansberg en houdt zich intensief bezig met de theorieën van Anna Blavatsky. Hij raakt bevriend met prof. Bolland en richt in Nijmegen de vereniging Saturnus op waar op hoog niveau van gedachte wordt gewisseld. Leo declameert hele stukken van Shakespeare uit zijn hoofd. Hij is sinds 1913 docent aan de Internationale School voor Wijsbegeerte in Amersfoort en schrijft wijsgerige artikelen.

Wat hem niet belet te schilderen en grafisch werk te maken. In 1915, 1918 en 1920 heeft hij exposities in de Waag en in de Schouwburg in Nijmegen. In 1921 trouwt hij met Mieke van den Berg, zijn schoonvader koopt voor het jonge stel de windmolen en het bijbehorend woonhuis op de flanken van de Sint Jansberg, nu de Molen van Niehorster genoemd. Hij heeft een turbulent huwelijksleven, twee huwelijken mislukken. Hij verhuist naar Loosduinen om bij zijn broer in te trekken. Hij is een moeilijk mens geworden. Tijdens een wandeling verliest hij het evenwicht, komt onder een auto en overlijdt in Wassenaar.

Niehorster was een geweldige graficus die als een van de eersten kleurenetsen maakten en zelf afdrukte. Pentekeningen, aquarellen, olieverfschilderijen pastels op karton. Veel is verloren gegaan, niet alleen door de oorlog maar ook door ondeugdelijk materiaalgebruik. Maar wat er nog is is meer dan de moeite waard.

Hij was een impressionist die de Noord Limburgse landschappen, maar ook de duinen op de Veluwe, in Nunspeet vastlegde. Hij gaf de natuur op een sublieme en authentieke wijze weer. Zijn meerkleurige etsen zijn prachtig, maar ook zijn subtiel gekleurde olieverfschilderijen en zijn tekeningen.